شما چینی صحبت می‌کنید یا فرانسه؟ آیا اسپانیایی صحبت می‌کنید؟ اگر شما به زبان‌های مختلف پاسخ دهید بله، شانس اینکه متعلق به جهان دو زبانه یا چندزبانه باشید خیلی زیاد است.
پس به جز اینکه راحت‌تر سفر می‌کنید یا می‌توانید فیلمی را بدون زیرنویس نگاه کنید، دانستن دو یا چند زبان به معنای آن هست که مغز شما شکل متفاوتی دارد و نسبت به دوست‌تان که یک زبان فقط می‌داند، متفاوت عمل می‌کند.
یک سوال مهم: زبان واقعا برای شما چه معنایی دارد؟ توانایی در زبان عموما بر دو کنش اندازه‌گیری می‌شود، حرف زدن و نوشتن، و دو بخش کنشپذیر، گوش دادن و خواندن.
در حالی که یک فرد دو زبانه که هر دو زبان را به یک میزان می‌داند، توانایی آن را دارد که به راحتی از یک زبان به زبان دیگر حرف بزند، بیشتر افراد دو زبانه درسراسر جهان زبان‌ها را به نسبت‌های مختلف می‌دانند و استفاده می‌کنند. علاوه بر آن، بسته به موقعیت‌شان و اینکه چگونه یک زبان یاد گرفته‌اند می‌توان آنها را به سه گروه کلی دسته بندی کرد.
برای مثال، بگذارید در مورد گابریلا صحبت کنیم. هنگامی که او سه ساله بود خانواده‌اش از پِرو به آمریکا مهاجرت کردند. به عنوان یک شخص دو زبانه، گابریلا بطور همزمان، با یک مجموعه از مفاهیم، هر دو زبان انگلیسی و اسپانیایی را یاد گرفت. از طرف دیگر، برادر نوجوان او شاید دو زبانه هماهنگ کننده باشد، که با دو مجموعه از مفاهیم کار می‌کند، انگلیسی را در مدرسه می‌آموزد، در حالی که در خانه و دوستانش اسپانیایی حرف می‌زند. در آخر، پدر و مادر گابریلا به احتمال زیاد دو زبانه‌های تابعی هستند که زبان دوم را با فیلتر کردن آن از طریق زبان اصلی‌شان یاد گرفته‌اند.
تاثیر دو زبانه بودن بر مغز
از آنجا که افراد دو زبانه در همه گروه‌ها، می‌توانند کاملا در یک زبان صرف نظر از لهجه و یا تلفظ مهارت پیدا کنند، تفاوت بین این گروه‌ها ممکن است برای یک فرد معمولی آشکار نباشد. اما پیشرفت‌های اخیر در تکنولوژی تصویربرداری از مغز به عصب‌شناسان زبان امکان این را داده که به چگونگی جنبه‌های خاص از آموزش زبان بر مغز دو زبانه‌ها نگاه اجمالی داشته باشند.
همه به خوبی می‌دانند که نیمکره چپ مغز غالب‌تر و در فرایندهای منطقی، تحلیلی‌تر است، در حالیکه نیمکره راست بیشتر در عاطفه و ارتباط اجتماعی فعال‌تر می‌باشد، هر چند این موضوع حدودی و به طور مطلق و کامل نیست.
برتری جانبی یک سمت مغز به تدریج، با سن توسعه می‌یابد و منجر به ایجاد فرضیه دوره بحرانی می‌شود. بر اساس این نظریه، کودکان خیلی راحت‌تر زبان یاد می‌گیرند و به دلیل شکل پذیری مغز‌شان که همواره در حال رشد است، آنها قادرند از هر دو نیمکره در فراگیری زبان استفاده کنند. در حالی که در بسیاری از بزرگسالان، تنها یکی از نیمکره‌ها برای یادگیری زبان فعال می‌باشد، که معمولا نیمکره سمت چپ است.
اگر این درست باشد، یادگیری زبان در دوران کودکی ممکن است به شما درک جامعتری در زمینههای اجتماعی و عاطفی دهد. در مقابل، تحقیقات اخیر نشان داد که افرادی که زبان دوم را در بزرگسالی یاد می‌گیرند کمتر عاطفی هستند و یک رویکرد منطقیتر بیشتری در مواجهه با مشکلات در زبان دوم دارند تا در زبان مادری‌شان.
اما صرف نظر از اینکه شما چه زمان زبان دیگر را یاد می‌گیرید، چند زبانه بودن به مغز مزایایی قابل توجهی می‌دهد. برخی از این مزایا قابل مشاهدهاند، از جمله چگالی بالاتر ماده خاکستری رنگ مفز که شامل بیشتر نورونها و سیناپس‌های مغز شماست و همچنین فعالیت بیشتر در مناطق خاصی از مغزتان هنگامی که درگیر زبان دوم می شوید، رخ می‌دهد .
دو زبانگی و تقویت مغز
افزایش تمرین برای دو زبانه بودن مغز در طول زندگی همچنین میتواند کمک به تأخیر در شروع بیماریهایی مانند آلزایمر و زوال عقل تا حدود پنج سال کند.
عمدهترین مزیت شناخته شده دو زبانه بودن در حال حاضر ممکن است به نظر قابل درک باشد، اما در ابتدا کارشناسان را شگفت‌زده کرد. قبل از دهه ۱۹۶۰، دو زبانه بودن یک نقص در نظر گرفته می‌شد که رشد کودک را کاهش می‌دهد. به دلیل اینکه افراد دو زبانه انرژی زیادی را صرف تشخیصدهی بین دو زبان می‌کنند، که یک دیدگاه متناقص بر پایه مطالعات انجام شده هست.
در حالی که بررسی‌های اخیر نشان می‌دهد که زمان واکنش و خطا برای برای برخی از دانش آموزان دو زبانه در آزمون متقابل زبان افزایش می‌یابد، همچنین این نشان می‌دهد که نیاز به تلاش و توجه برای سوئیچ کردن بین دو زبان فعالیت بیشتری را در مغز باعث می‌شود و به طور بالقوه باعث تقویت قشر جلوی مغز و کرتکس مغز می‌شود.
این بخشی از مغز است که نقش بزرگی در کارکرد اجرایی، حل مسئله، تعویض بین وظایف و تمرکز بازی می‌کند؛ در حالی که اطلاعات بیربط را فیلتر می‌کند. بنابراین، در حالی که دوزبانگی ممکن است لزوما شما را با هوش تر نکند، اما مغز شما را سالمتر، پیچیده و فعال‌تر نگه می‌دارد. پس اگر شما در زمان کودکی خوش شانس نبودید که زبان دوم را یاد بگیرید، هرگز دیر نیست تا کارهایی که به نفعتان است را انجام دهید.
منبع: